Şubat 2023’te “Geleceğin Türkiyesi’ni inşa ediyoruz” sloganıyla 100 yıl sonra yine düzenlenecek İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi için yapılan paydaş buluşmaları sürüyor. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in moderatörlüğünde Tarihi Havagazı Fabrikası’nda “Geleceğin Takipçisi Olun” sloganıyla yapılan üçüncü personel buluşmasında sonuç bildirgesi açıklandı.
Buluşmaya Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Lideri İstek Çerkezoğlu, Genel İş Genel Lideri Remzi Çalışkan, DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu, Eğitim-Sen Genel Sekreteri İkram Atabay, DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, Türk-İş İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak, Besin İş Genel Lideri Seyit Aslan, Ofis İşçileri Sendikası Genel Lideri Bahadır Berdicioğlu, sendika temsilcileri, emekliler ve emekçiler katıldı.
MADDELER TEK TEK TARTIŞILDI
Katılımcılar, geçen Ekim ayında uzman kümesinin yürüttüğü çalışmalar ışığında oluşturulan 14 unsurluk taslak sonuç bildirgesini kapsamlı bir biçimde tartıştı. Her husus üzerinde görüşlerini paylaşan iştirakçiler ortak bir deklarasyon oluşturdu. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, yaklaşık dört saat süren toplantının akabinde deklarasyonu kamuoyu ile paylaştı.
İşçi temsilcileri ile son derece verimli bir toplantı yapıldığını söyleyen Lider Tunç Soyer, “İşçi sınıfı çok büyük bir temsil oranı ile İktisat Kongresi’nin paydaşı oldu. Türkiye’nin her yerinden katılan tüm liderlerimize, temsilcilerimize teşekkür ediyorum. Geleceğe ışık tutacak kararlar alınmasına katlı verdikleri için teşekkür ediyorum” sözlerini kullandı. Tüm kararların oy birliği ile alındığını vurgulayan Lider Soyer, “Bugünün siyasal ikliminde geleceğin Türkiye’sinin iktisat siyasetlerini belirleyecek, emeğin hakkını, emekçinin hakkını koruyacak düzenlemeler karar altına alındı” dedi.
Ülkenin sıkıntı bir süreçten geçtiğini söz eden DİSK Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, “Mevcut sistemin emekçi sınıfına, işçilere, bayanlara, gençlere bir şey vaat edemediği bir devirde iktisat siyasetleri temelinde ülkenin geleceğini, personel sınıfının ekmeğini konuşmak son derece değerli ve manalı. Bu çalışmadan ötürü İzmir Büyükşehir Belediye Liderimiz Tunç Soyer’e teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
DİSK Genel İş Genel Lideri Remzi Çalışkan da buluşmanın değerine dikkat çekerek, “Emeğe, çalışanlara yönelik bir hücumun olduğu, hukukun, adaletin, demokrasinin sıkıntılı olduğu bir devirde bu çalışma çok önemli” diye konuştu.
Türk-İş İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak ise İzmir’de ikinci yüzyılın iktisat kongresi yapılacağını belirterek “İzmir Büyükşehir Belediye Liderimize çok teşekkür ediyoruz. Bu çalışmayı yapanlara minnettarız. Burada yapılan çalışma ülkenin geleceğine ışık tutacak” dedi.
Tüm Bel-Sen Eş Genel Lideri Mehmet Bozgeyik de sendikal hakların, çalışma hayatının alt üst edildiği bir periyotta bu buluşmanın yol gösterici olduğunu söyledi.
14 UNSUR AÇIKLANDI
İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin Personel Buluşması Deklarasyonu birinci taslak şu formda oluştu:
Bizler, farklı iş kollarında örgütlü emekçi sendikaları, İzmir’de endüstrinin gelişiminde değerli rol oynayan Tarihi Havagazı Fabrikası’nda bir ortaya geldik.
1862 yılında imaline başlanan ve yaklaşık yüz yıl boyunca onlarca personelin alın teriyle İzmir’e hizmet eden Havagazı Fabrikası’nda yaptığımız İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi hazırlık toplantısında, geleceğin Türkiye’sinde emekçilerin daha adil ve eşit bir ülkede yaşama hasretleri tabir edilecek.
Bu kararlar, 10 Ağustos 2022 ve 5 Ekim 2022’de yapılan ön toplantılara katılan sendikaların teklifleri doğrultusunda şekillenmiştir.
Alınacak kararlar, kongrenin dört uzman masası ve öteki paydaşların da görüşleri alındıktan sonra, Şubat 2023’te İzmir’de beden bulacak İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin gündemine sunulacaktır.
İlkeler
1.Geleceğin Türkiye’si, sırf üretim değil, birebir vakitte paylaşım iktisadı ve refahın adil paylaşımı üzerinde yükselecektir. Türkiye iktisadının büyümesi lakin personellerin ve tüm işçilerin refahının büyümesine paralel olduğu sürece kıymetlidir.
2. Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı çalışma hakkına sahiptir. Hayat standartlarının yükseltilmesi, istihdam gereklerinin karşılanması, işsizlik ve eksik istihdamın azaltılması kamunun temel vazifesidir.
3. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her emekçi ve tüm çalışanlar, maddi ve manevi varlığını geliştirme, insan onuruna yaraşır bir ömür sürme, yetenek ve deneyimlerine uygun bir misyonda çalışma, çalışma saatleri içinde yahut dışında kendi kabiliyetlerini geliştirme hak ve özgürlüğüne sahiptir. Bu haklar, hiçbir ekonomik münasebet ile tartışılamaz.
4. Demokratik, laik, toplumsal hukuk devletine dayalı yeni bir anayasada emeğin hakları teminat altına alınacaktır.
5. Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve Birleşmiş Milletler’in insan haklarına ait öteki mukavelelerinde belirtilen haklar ve Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) temel mukaveleleri ile yetkili organ kararları ile Çalışma Ömründe Temel Unsurlar ve Haklar Bildirgesi’nde yer alan temel haklardan asla vazgeçilemez. Çalışma ömrü ile ilgili tüm düzenlemeler için bu haklar temel alınır.
6. Ayrımsız tüm çalışanların ve tüm emeklilerin sendika kurma, kendi seçecekleri sendikalara özgürce katılma, ayrılma ve sendikal faaliyet haklarından vazgeçilemez. Bu haklar her şartta müdafaa altında olacaktır.
7. Ayrımsız tüm fiyatlı çalışanlar, toplu iş mukavelesi ve grev hakkına sahiptir. Toplu iş mukavelelerinde ve ömrün öbür alanlarında kendi seçtikleri sendikalar tarafından temsil edilecektir. Toplu mukavele yetkisinin belirlenmesinde referandum prensibi belirlenecektir.
8. Çalışanların haklarının savunulması Türkiye’de yaşayan tüm yurttaşların demokratik hak ve özgürlüklerinden başka tutulamaz.
9. İş hayatında ırk, etnik köken, lisan, din, mezhep, siyasi görüş, yaş, engellilik, toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelim temelli tüm ayrımcılıkları ortadan kaldıracak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
10. Garantili çalışmak temel bir insan hakkıdır. Bu çerçevede her türlü garantisiz çalışma biçimi bütünüyle ortadan kaldırılacak ve Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün “İnsana yaraşır iş” prensibi çerçevesinde düzenleme yapılacaktır.
11. 18 yaş altındaki hiçbir birey çalıştırılamaz. Çocuk işçiliğine kati biçimde son verilecektir.
12. Denetimsiz ekonomik büyüme sonucunda oluşan ekonomik yıkımlar, personellerin de ömür standartlarını kısıtlamaktadır. Sağlıklı çevresel şartlarda çalışmak her çalışanın temel hakkıdır.
13. Can güvenliği üretimden evvel gelir. Hiçbir bölümde üretimi büyütmek gayesiyle personellerin iş güvenliği, sıhhati ve hayatı tehlikeye atılamaz. Personel sıhhati ve iş güvenliğini piyasaya açan düzenlemeler terk edilecek, bu süreç akademinin, sendikaların, meslek örgütlerinin ve emekçilerin öz kontrolüne açık bir biçimde düzenlenecektir.
14. Emekçilerin memleketler arası birlik, dayanışma ve uğraşı insanlığın ortak kıymeti ve birikimidir. Geleceğin Türkiye’si, çalışanların memleketler arası birlik ve dayanışma uğraşına güç katacaktır.
İş teminatı ve sendikal örgütlenme, çalışma ömrü, istihdam ve toplumsal siyaset ile iş kollarına ait düzenlemeler konusunda da çeşitli kararlar alındı.
PAYDAŞ BULUŞMALARI SÜRÜYOR
İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin birinci basamağı olan paydaş buluşmaları, Ağustos ayında Türkiye’nin her bölgesinden çiftçi, emekçi, tüccar, endüstrici ve esnaf örgütlerinin katıldığı ön toplantılarla başlamıştı.
İkinci adım ise 5 Ekim toplantılarıyla atıldı. Türkiye iktisadının omurgasını oluşturan kurumların uzman ve yöneticileri, iktisadın geleceğiyle ilgili hayati sorulara birlikte karşılık aradı. Paydaş toplantılarının son etabı ise 4 Kasım Cuma günü Ödemiş ilçesinin Ovakent Köyü’nde yapılan Çiftçi Buluşması ile başladı.
Türkiye’nin farklı bölgelerinde faaliyet gösteren çiftçi örgütlerinin liderleri, Ekim ayında uzman kümesinin yürüttüğü çalışmalar ışığında oluşturulan taslak sonuç bildirgesini kapsamlı bir biçimde tartıştı ve 15 unsurluk bir deklarasyonu kamuoyuyla paylaştı.
Çiftçi buluşmasının akabinde bugün personel paydaşları bir ortaya geldi. 1 Aralık’ta ise tüccar, endüstrici ve esnaf paydaşları bir ortaya gelerek üçüncü buluşmalarını yapacak.
Paydaş buluşmalarının tamamlanmasının akabinde Ocak 2023’te demokrasi, tabiat, tarih ve inovasyon bahisli dört farklı uzman buluşması yapılacak. Bu toplantılarda tüccar, çiftçi, personel, endüstrici ve esnaf temsilcilerinin hazırladıkları üç taslak bildirge tartışılacak ve uzmanların süzgecinden geçecek. Alandan gelen görüşler, yeni ekonomik kavramlar ve akademik bilgilerle sentezlenecek.