Güneş ışınlarından yanlışsız faydalanmanın ruh sıhhatimizi da olumlu tarafta etkilediğini belirten Dr. Ayşegül Çoruhlu, “Sabah saatlerinden itibaren güneş ışınlarının konuta girmesini sağlayıp, aşikâr saatlerde güneşlenmek bizi memnun eder ve depresyondan korur” dedi.
Güneşin en güçlü D vitamini kaynağı olduğu artık biliniyor. Üstelik bu vitamin 10.00-15.00 saatleri ortasında 15-20 dakika üzere kısa periyodik bir maruziyetle depolanabiliyor. Böylece kemiklerimiz ve bağışıklığımız güçleniyor lakin güneşin yararları bu kadarla da hudutlu kalmıyor. Çünkü ruh sıhhatimize da çok değerli katkılar sağlıyor. ‘Beyin dostu’ güneşin antidepresan tesirlerini ortaya koyan birçok araştırma olduğuna dikkat çeken Biyokimya ve Anti-Aging Uzmanı Dr. Ayşegül Çoruhlu, bu hususta birbirinden çarpıcı örnekler verdi. İşte onlar…
Dr. Ayşegül Çoruhlu
Erkeklerde memnunluk hormonunu artırıyor
■ Bilimsel bir çalışmada, güneşe maruz kalmanın sağlıklı erkeklerin beyinlerinde serotonin (mutluluk hormonu) ve bağlantılı reseptörlerin seviyelerini artırdığı belirlendi. Nispeten yüksek serotonin düzeyleri; daha yeterli bir ruh hali ve sakin, odaklanmış bir zihinsel görünüm sağladığı için huzurlu bir ömür açısından çok değerlidir.
■ Dopamin, insan bedeninde doğal olarak bulunan bir kimyasal unsurdur. Bedenden, beyne sinyaller iletir. Kişinin duygusal reaksiyonlarının ve aksiyonlarının denetiminde kıymetli bir rol oynar. Kişinin zihinsel sıhhatinin güzel olmasında, epeyce kıymetli bir yeri vardır. Güneş ışınları dopamin salınımını ve dopaminin reseptörlerini de artırır
■ Mevsimsel Duygulanım Bozukluğu (SAD), güneşe maruz kalmama nedeniyle zihinsel sıhhatin bozulmasının bir sonucudur. Semptomlar uyuşukluk, berbatlaşan refleksler, kilo alımı ve düşük motivasyonu içerir . SAD kış aylarında yaygındır. Yazın SAD olmaz.
D vitamini depresyonu da önlüyor
■ Güneşin cilt aracılığıyla sağladığı D vitamini de antidepresan tesire sahiptir. Yaşlı bireylerde, düşük D vitamini düzeyleri düşük ruh hali ile bağlantılıdır. Aslında, 2008’de yapılan bir araştırmada, klinik depresyonu olan bireylerin D vitamini seviyelerinin olağandan yüzde14 daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Güneş ışığının ruh hali üzerindeki tesirinin ön beyindeki hipotalamustaki ağır D vitamini reseptörü sayısıyla bir ilgisi olabilir. Bu hangi bölgede D vitamini reseptörü varsa oranın sıhhatinde D vitamini kıymetlidir manasına gelir. Bir diğer çalışmada, D vitamini seviyelerinin diyabetli bayanların ruh haline karşılık geldiği tespit edildi.
■ Bipolar bozukluk, kişinin ruh hali, gücü, konsantrasyonu ve günlük yapılan aktivitelerini yerine getirme hünerini etkileyen bir ruhsal bir rahatsızlıktır. Kişinin bir anda kendini çok uygun hissederken, bir mühlet sonra içine kapanık bir hale gelmesine neden olur. Enteresan bir çalışma, doğuya sabah güneşine bakan bir pencereleri olan bipolar hastaların daha süratli güzelleştiğini buldu.
Gün doğarken uyanmak gece daha çok melatonin salgılanmasını sağlar
■ Avustralya’da, orta yaşlı beşerler ortasında intihar oranları, güneş ışığının en az seviyede olduğu kış aylarında arttığı belirlendi.
■ Güneş ışığı tıpkı vakitte beta-endorfinleri artırarak gevşemeyi ve memnuniyeti de artırır. Beta endorfinler, hoş bir masaj alınca yahut ılık bir duştan sonra hissettiğimiz memnunluk hissini verir. Bu da kasları gevşetir.
■ Güneşi bilhassa sabah saatlerinde doğarken hissedersek, geceki melatonin ayarlamamız yapılır. Bu sirkadiyen iç saat sisteminin çalışma mantığıdır. Melatonin hormonu bedendeki hücrelerin yenilenmesini, biyolojik saatini, uyku ritminin düzenlenmesini, bağışıklık sisteminin artırılmasını sağlayan bir hormondur. Melatoninin gece salınım saati sabahtan ayarlanır. Güneş bize daha âlâ gece uykusu sağlar. Düzgün bir uyku kendimizi depresif hissetmemizi pürüzler.
DİKKAT!
Güneşten faydalanmak demek tüm gün güneş altında yatmak manasına gelmez. Sabah ve öğlenden sonraki saatleri kaçırmadan, gün içinde aralıklı ve kısa periyodik güneş teması size kendinizi yeterli hissettirecektir. Natürel sabahları güneş ışığının konuta girmesine müsaade verilmeli, sabah uyanır uyanmaz perdeler ve panjurlar açılmalıdır. Sabah yürüyüşleri, açık havada vakit geçirmek de epey yararlıdır.