Hodgkin lenfoma, özel rutin tarama testleri olmayan hastalıklardan biridir. Özel tarama testleri, rastgele bir belirti göstermeyen hastalıkalrın vaktinde teşhis edilmesini sağlar. Bu kanseri erken teşhis etmenin en düzgün yolu, başlangıç aşamasında ortaya çıkabilecek belirtilerin farkında olmaktır.
Lenfomanın en sık görülen belirtisi, bir yahut daha fazla lenf nodunun şişmesi yahut genişlemesidir, bu da cilt altında zar sıkıntı fark edilebilen ağrılı bir kitleye neden olur. Lenf düğümleri bedenin birçok yerinde bulunur, lakin en sık boyun, koltuk altı yahut kasıkta bulunurlar.
Hodgkin lenfoma nedir?
Hodgkin lenfoma hastalığı, Reed-Sternberg hücreleri ismi verilen olağandışı B hücrelerinin denetimsiz çoğalmasıyla ilişkilidir.
B lenfositleri, olgun beyaz kan hücrelerinin bir alt tipidir. Kemik iliğinde üretilirler ve daha sonra kanda ve lenf düğümlerinin bir modülü olduğu lenfatik sistemde dolaşırlar. Bilhassa antikor üretimi yoluyla bağışıklıkta değerli bir rol oynarlar. Hodgkin lenfomada olağandışı B lenfositleri yahut Reed Sternberg hücreleri lenf düğümlerinde, ayrıyeten dalak, kemik iliği ve başka organlarda birikir.
Hodgkin lenfomanın nedenleri net olarak tanımlanmamıştır, lakin mononükleozdan sorumlu virüs (Epstein Barr virüsü) üzere belirli risk faktörleri rapor edilmiştir. Genetik faktörler de tesirlidir.
Bu hastalık her yaşta ortaya çıkabilir, fakat çocuklarda ve gençlerde daha sık görülür ve çocukluk çağı berbat huylu lenfomalarının yaklaşık yüzde 30’unu oluşturur.
Hodgkin lenfoma olan çocukların yüzde 90’ından fazlasının tedavi altında hastalıklarının seyri olumludur.
Hodgkin lenfoma teşhisi nasıl konulur?
Hodgkin lenfoma, çoğunlukla uzunluğundaki lenf düğümlerinin büyümesiyle kendini gösterir. Bu düğümler ağrılı değildir ve gelişimleri yavaştır. Buna birtakım durumlarda kilo kaybı, yorgunluk, gece terlemeleri, ateş ve kaşıntı eşlik eder. Bu belirtilere genel belirtiler denir. Bazen lenf düğümleri büyük olduğunda komşu organları sıkıştırabilir ve örneğin göğüs kafesinde bulunduklarında öksürüğe yahut teneffüs zahmetine neden olabilirler.
Hodgkin lenfomanın kesin tanısı biyopsiyle, yani olağandışı lenf düğümlerinden birinden doku örneğinin alınmasıyla yapılır. Teşhis konulduktan sonra, hastalığın farklı yerlerini ve evrim etabını belirlemek için bir yayılım değerlendirmesi, yani birkaç muayene yapılması gerekir. Göğüs röntgeni, karın ultrasonu, boyun, göğüs, karın ve pelvisin BT taramasının yanı sıra bir PET (pozitron emisyon tomografisi) yapılması gerekir. Ayrıyeten beden içi iltihaplanmayı belirlemek için bir kan testi de yapılacaktır.
Hodgkin lenfoma belirtileri
Hodgkin lenfoma hastalarının sahip olduğu belirtiler ortasında, 6 ay boyunca çok gece terlemeleri yahut beden yüklerinin en az yüzde 10’u oranında kilo kaybı yer alır. Birkaç haftadan uzun süren ateş de belirtiler ortasındadır.
Ayrıca, kimi durumlarda Hodgkin lenfomada ortaya çıkabilen tek belirti daima yorgunluktur. Dikkat edilmesi gereken bir öteki faktör de kaşıntılı cilttir. Cildi kaşıma muhtaçlığını uyandıran rahatsız edici bir duyu daima hissedilir.
Hodgkin lenfoma, göğüste bulunan lenf düğümlerini etkilerse daima öksürüğe neden olabilir. Geceleri nefes alma zorluğu da bu hastalığın bir öteki sonucudur. Birtakım şahıslarda göğüs kemiğinin ardında da ağrı olabilir.